In het kort
Bij klachten naar de huisarts
Stoppen met roken kan ervoor zorgen dat medicijnen anders werken. Heb je psychische klachten en gebruik je medicijnen zoals antidepressiva? En ben je van plan om te stoppen met roken? Bespreek dit dan altijd eerst met je huisarts. Lees meer over dit onderwerp op deze pagina bij ‘Roken en medicijnen tegen psychische klachten’.
Helpt roken tegen stress?
Hoe zorgt roken voor stress?
Roken helpt niet tegen stress of angstige en depressieve gevoelens. Onderzoek laat zien dat roken deze psychische klachten eerder veroorzaakt, dan dat het ertegen helpt. Dat komt door twee dingen:
Ontwenningsverschijnselen lijken op stress
Als iemand even niet rookt, daalt de nicotine in het bloed. Diegene krijgt dan last van ontwenningsverschijnselen. Iemand voelt zich dan gejaagd of heeft trillende handen. Of is prikkelbaar, angstig, somber of chagrijnig. Als die persoon dan weer rookt en nicotine krijgt, gaan de ontwenningsverschijnselen weer even weg. Ontwenningsverschijnselen lijken erg op psychische klachten zoals angst, depressie en stress. Mensen die roken hebben meer van dit soort klachten dóór het roken.
Roken zorgt voor een stressreactie
Roken veroorzaakt een stressreactie in het lichaam. De nicotine zorgt ervoor dat bloedvaten vernauwen. Daardoor stijgen de bloeddruk en de hartslag. Dat zorgt voor een opgejaagd en gestrest gevoel. Ook zorgt roken voor kleine, blijvende ontstekingen en schade in de longen, bloedvaten en de rest van het lichaam.
Bekijk hier de factsheet over roken en veelvoorkomende psychische klachten
Van stoppen krijg je een beter humeur
De beste manier om te stoppen
Heb je last van stress, angst of depressieve gevoelens? En denk je dat het stoppen daardoor misschien niet lukt? Overweeg dan begeleiding of coaching bij het stoppen met roken. Onderzoek laat zien dat je met begeleiding of coaching de meeste kans hebt om gestopt te blijven. Coaching bij stoppen met roken is meestal gratis. Zorgverzekeringen vergoeden de coaching helemaal. Je betaalt ook geen eigen risico. Dus gun jezelf wat extra hulp, zeker als je psychische klachten hebt. Je kunt daar medicijnen bij gebruiken. Die kunnen helpen tegen ontwenningsverschijnselen of angst en depressieve gevoelens. Lees hieronder meer over begeleiding en vergoeding.
Begeleiding en vergoeding
Wat helpt tegen stress en psychische klachten?
Roken helpt in elk geval niet tegen stress en psychische klachten. Deze dingen kunnen wél helpen om snel stress te verminderen:
- Knijp in een stressbal of friemel even met een fidget toy
- Ga even naar buiten
- Maak een korte wandeling
- Beweeg even kort en snel. Bijvoorbeeld je armen en benen schudden, traplopen of een paar keer springen
- Doe deze ademhalingsoefening:
- Adem 4 seconden in door je neus.
- Hou je adem 6 seconden in.
- Blaas in 8 seconden rustig uit door je mond.
- Herhaal dit 5 keer.
Stoppen met roken zorgt er meestal voor dat psychische klachten en stress na een tijdje minder worden. Maar er zijn meer dingen die je kunt doen voor de lange termijn:
- Beweeg meer. Ga bijvoorbeeld 2x per week sporten of wandelen op een vaste dag en tijd.
- Slaap genoeg. De meeste mensen hebben 8 uur slaap per dag nodig. Ga op een vaste tijd slapen en sta op een vaste tijd op.
- Eet en drink gezond. Drink 1,5-2 liter water per dag. Eet vooral groente, fruit, vezels en eiwitten.
- Doe dingen waar je blij of rustig van wordt. Zoals een boek lezen, schilderen of afspreken met vrienden.
- Doe iets aardigs voor iemand anders. Ga eens langs bij die eenzame buurvrouw of help een vriend(in) met een klusje in huis. Je krijgt dan snel een goed gevoel.
Meer weten over stress of wil je ermee aan de slag? Op de website van Mentaal Vitaal vind je meer informatie, tips en oefeningen die kunnen helpen.
Roken en medicijnen tegen psychische klachten
Gebruik je medicijnen tegen psychische klachten? Zoals antidepressiva, antipsychotica, slaap- of kalmeringsmiddelen? Let dan op drie dingen als je stopt met roken:
Bespreek met je (huis)arts of je minder medicijnen kunt gebruiken
Sommige medicijnen worden langzamer afgebroken als je stopt met roken. Dan heb je minder van het medicijn nodig. Neem dus contact op met je arts als je medicijnen gebruikt en wil stoppen met roken.
Bespreek het met je (huis)arts als je óók stoppen-met-roken medicijnen wil gebruiken
Gebruik je medicijnen tegen psychische klachten? En wil je ook medicijnen gebruiken bij het stoppen met roken? Deze medicijnen kunnen op elkaar reageren. Ze kunnen elkaar versterken of je kunt meer bijwerkingen krijgen. Neem dus contact op met je arts als je óók medicijnen bij het stoppen wil gebruiken.
Drink niet teveel koffie, thee (cafeïne) en alcohol
Stoppen met roken kan het effect van cafeïne en alcohol versterken. Van teveel cafeïne kun je je onrustig en gestrest voelen. Cafeïne zit bijvoorbeeld in koffie, thee of energiedrankjes. Alcohol kan depressieve gevoelens erger maken. Drink dus geen of minder cafeïne en alcohol als je stopt met roken en psychische klachten hebt.
Omgaan met ontwenningsverschijnselen
Sommige mensen zien erg op tegen de ontwenningsverschijnselen. Soms denken ze dat ze daardoor het stoppen niet vol kunnen houden. Als je last hebt van psychische klachten kun je meer last hebben van ontwenningsverschijnselen. Maar bedenk dat ontwenningsverschijnselen maar even duren. De meeste mensen zitten juist beter in hun vel als ze een tijdje gestopt zijn.
Hier lees je meer over ontwenningsverschijnselen en hoe je ermee om kunt gaan.
Omgaan met stress en psychische klachten
Rook(te) je bij stress? Misschien vraag je je af hoe je met stress en psychische klachten kunt omgaan zonder te roken. Dit kan helpen:
- Bedenk dat roken niet helpt tegen stress of psychische klachten maar het juist erger maakt
- Bedenk voordat je stopt wat je gaat doen als je stress hebt of je rot voelt. Bijvoorbeeld even naar buiten of bewegen. Kijk hieronder voor meer tips die wél helpen tegen stress.
- Vraag een vriend(in), partner of familielid om je te steunen bij het stoppen. Je kunt diegene bijvoorbeeld bellen als je je gestrest voelt en zin hebt om te roken.
Meer tips voor het stoppen met roken vind je hier.
Zorgen over angst en depressie
Maak je je erg zorgen of heb je het gevoel dat je psychische klachten niet verdwijnen? Dan kan het nodig zijn om extra hulp te krijgen.
Op de website van Mentaal Vitaal zijn tips en oefeningen te vinden die kunnen helpen. Je vindt ook meer informatie over angst en depressie. Mentaal Vitaal heeft ook een zelftest angst en een zelftest depressie.
Ook is het aan te raden contact op te nemen met de huisarts. Gesprekken met een coach of psycholoog kunnen helpen om met somberheid en angst- of paniekklachten om te gaan.
Stoppen met roken helpt ook mensen met een depressie of angststoornis. Onderzoek laat zien dat mensen met een depressie of angststoornis zich beter voelen als ze een tijdje gestopt zijn.
Hier lees je meer over roken en depressie.
Veelgestelde vragen
Roken helpt niet tegen stress. Door te roken vernauwen je bloedvaten, stijgt je bloeddruk en versnelt je hartslag. Je kunt dan juist een gejaagd en onrustig gevoel krijgen. In tabak en e-sigaretten (vapes) zit de verslavende stof nicotine. Als je verslaafd bent aan nicotine en een tijdje niet rookt of vapet krijg je ontwenningsverschijnselen. Deze lijken erg op stress: je wordt onrustig, prikkelbaar of chagrijnig, gaat zweten of trillen. Als je dan weer rookt gaan deze ontwenningsverschijnselen weg. Het lijkt dan alsof roken voor rust zorgt, maar het neemt alleen de ontwenningsverschijnselen even weg.
Ja. Onderzoek laat zien dat roken eerder stress en psychische klachten veroorzaakt, dan dat het ertegen helpt. Iemand die rookt krijgt last van ontwenningsverschijnselen als diegene even niet rookt. Die ontwenningsverschijnselen lijken erg op stress. Ook hebben mensen die roken meer stresshormoon (cortisol) in hun bloed. Als laatste zorgt roken voor kleine, blijvende ontstekingen en schade in het lichaam. Deze ontstekingen kunnen bijdragen aan het ontstaan van psychische klachten zorgen.
Mensen die roken hebben vaker last van psychische klachten zoals stress, angst of depressieve gevoelens. In tabak en e-sigaretten (vapes) zit de verslavende stof nicotine. Als je verslaafd bent aan nicotine en een tijdje niet rookt of vapet krijg je ontwenningsverschijnselen. Je kunt dan prikkelbaar of chagrijnig zijn. Iemand kan sneller boos of verdrietig worden. Mensen die stoppen met roken zitten meestal na een tijdje beter in hun vel dan toen ze nog rookten. Ze kunnen vaak ook beter met stress omgaan en hebben meer positieve gevoelens.
Mensen die roken hebben vaker last van psychische klachten zoals stress, angst of depressieve gevoelens. Mensen die stoppen met roken zitten meestal na een tijdje beter in hun vel dan toen ze nog rookten. Ze kunnen vaak ook beter met stress omgaan en hebben meer positieve gevoelens.
Te lang stress hebben is ongezond. Maar de gevolgen van roken zijn veel erger voor je lichaam en mentale gezondheid. Roken kan stress en psychische klachten zelfs veroorzaken of erger maken. Bedenk ook dat een beetje stress juist goed voor je is. Je gaat er beter door presteren en je hebt het nodig. Roken is nergens goed voor. Roken zorgt voor allerlei soorten kanker, hart- en vaatziekten en longziekten. Aan de gevolgen van roken sterven jaarlijks ongeveer 20.000 mensen in Nederland alleen.
Als je stopt met roken kun je last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Je kunt je dan prikkelbaar, chagrijnig, somber of angstig voelen. Deze ontwenningsverschijnselen duren meestal maar kort. De meeste mensen hebben de eerste 2 weken last van ontwenningsverschijnselen, waarvan de eerste 2-4 dagen het ergst. Hier lees je meer over ontwenningsverschijnselen en hoe je ermee om kunt gaan.
Ja, roken en depressie hebben invloed op elkaar. Mensen die roken hebben vaker een depressie dan mensen die niet roken. Roken kan psychische klachten zoals depressieve gevoelens ook veroorzaken of erger maken.
